سازمان دیده‌بان امداد بریتانیا (آی‌سی‌ای‌آی) روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت (۱۸ مه) با انتشار گزارشی، از کاهش بودجه کمک‌های بشردوستانه بریتانیا به افغانستان ابراز نگرانی کرد. بنا بر اعلام این سازمان، کاهش بودجه کمک‌ به افغانستان به تعلیق برنامه واکسیناسیون فلج اطفال و طرح پاکسازی مین و مواد منفجره در افغانستان منجر شده است.

این سازمان که به نام «کمیسیون مستقل تاثیر کمک» شناخته می‌شود، اعلام کرد که بحران انسانی در افغانستان هر روز بیشتر می‌شود و «چشم‌انداز کمی برای بهبود وجود دارد». 

بریتانیا اخیرا اعلام کرد که بودجه کمک به افغانستان در سال ۲۰۲۳-۲۰۲۲ را از ۲۸۶ میلیون پوند به ۲۴۶ میلیون پوند کاهش داده و بودجه سال ۲۰۲۴-۲۰۲۳ را هم فقط ۱۰۰ میلیون پوند در نظر گرفته است.

این کمیسیون همچنین هشدار داد که وضعیت اقتصادی و انسانی در افغانستان تقریبا دو سال پس از تسلط طالبان، همچنان «وخیم» است.

سر هیو بیلی، عضو این کمیسیون که این گزارش را تهیه کرد، گفت: «در حالی که وضعیت انسانی در افغانستان بدتر می‌شود و حقوق زنان و دختران که به‌سختی به دست آمده بودند، از بین می‌رود، ما احساس کردیم مهم است که دوباره به چگونگی حمایت بریتانیا از مردم افغانستان از طریق برنامه کمک‌رسانی نگاهی بیندازیم.»

در حالی که بریتانیا از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در زمینه اعطای کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی نقش مهمی ایفا کرده است، یافته‌های سازمان دیده‌بان امداد بریتانیا نشان می‌دهد که کاهش بودجه کمک‌های بریتانیا به توقف یا تعویق برنامه‌هایی که «مستقیما به نفع مردم افغانستان بوده»، منجر شده است.

در این گزارش، به تعلیق دو برنامه مهم و حیاتی در افغانستان اشاره شده که قبلا تامین مالی‌ آن‌ها به عهده بریتانیا بود. یکی از آن‌ها برنامه واکسیناسیون فلج اطفال است که به دلیل کمبود بودجه و نیز محدودیت شدن اشتغال زنان در بخش‌هایی از افغانستان متوقف شد. اخیرا هم مواردی از ابتلا به فلج اطفال در شرق افغانستان گزارش شده است.

مورد دوم، طرح مین‌روبی و پاکسازی مناطق از مواد منفجره است که پس از سلطه طالبان بر افغانستان به دلیل کمبود بودجه کارآیی چندانی ندارد. مین‌های به‌جامانده از جنگ هر روز از میان کودکان و نوجوانان در افغانستان قربانی می‌گیرد، زیرا کودکان و نوجوانان اغلب یا برای بازی و سرگرمی سراغ آن‌ها می‌روند یا با هدف فروختن آهن پاره‌ها و تامین مخارج روزمره به مین‌ها و مهمات منفجرنشده نزدیک می‌شوند.

این سازمان خاطرنشان کرد کاهش بودجه کمکی بریتانیا برای افغانستان علاوه بر توقف برنامه‌های اینچنینی، می‌تواند «فقدان حضور دیپلماتیک بریتانیا در افغانستان را نشان می‌دهد که ممکن است مدیریت موثر مشارکت بریتانیا در پاسخ به کمک‌های بین‌المللی را تضعیف کند».

در این گزارش آمده است: «در حالی که بریتانیا هنوز یک بازیگر بزرگ در افغانستان تلقی می‌شود، با کاهش بودجه کمکی، بسیاری از ذی‌نفعان فکر می‌کنند لندن به اندازه کافی با تصمیم‌گیرندگان در این کشور (افغانستان) در ارتباط نیست و این کار توانایی بریتانیا در زمینه عملیاتی را کاهش می دهد.»

بریتانیا پیش از این اعلام کرده بود که به جای پرداخت بودجه کمکی به مردم داخل افغانستان، بخش بزرگی از این بودجه را به اسکان پناهجویان افغان که پس از سقوط دولت از افغانستان به بریتانیا منتقل شدند، تخصیص می‌دهد. این در حالی است که دفتر هماهنگ‌کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل اخیرا اعلام کرد نیاز به کمک‌های بشردوستانه در افغانستان به ۲۸.۳ میلیون نفر یعنی دوسوم جمعیت کشور رسیده اما بودجه موجود برای کمک در سال ۲۰۲۳ تنها پنج درصد مجموع بودجه موردنیاز است.